Kurban, İslam dininin önemli ibadetlerinden biridir ve her yıl Hac döneminde, Kurban Bayramı’nda gerçekleştirilmektedir. Milyonlarca Müslüman, bu müstesna günlerde aileleri ve sevdikleriyle bir araya gelerek kurban kesme geleneğini yerine getirir. Ancak birçok kişi, "Kurban kesmek farz mı?" ve "Kurban kesmenin şartları nelerdir?" gibi soruların cevaplarını merak etmektedir. İşte, Diyanet İşleri Başkanlığı'nın görüşleri doğrultusunda, kurban kesme ibadeti hakkında tüm merak edilenler.

Kurban Kesmenin Farz Olup Olmadığı

Kurban kesmenin dinimizdeki yeri oldukça büyüktür. İslam dininin beş temel şartından biri olmamakla birlikte, belirli bir maddi imkan ve şartlara sahip olan Müslümanlar için kurban kesmek sünnet değil, farz bir ibadettir. Diyanet İşleri Başkanlığı, kurban kesme ibadetinin, mali durumu elverişli olan Müslümanlar için farz olduğunu belirtmiştir. Diyanet, "Kurban kesmek, belirli bir mali güce sahip olan her Müslümanın yapması gereken bir ibadet olup, bu ibadet yerine getirilmediğinde kişi günahkar olur" ifadesini kullanır.

Bir kişi, Kurban Bayramı boyunca mal sahibi olduğunda ve borçları, günlük ihtiyaçları gibi zorunlu harcamaları düşüldükten sonra, en az 85 gram altına ya da bu değerdeki bir mala denk gelecek kadar zengin olmalıdır. Zenginlik ölçüsü, kişinin ihtiyaçları ve yükümlülükleriyle birlikte değerlendirilmelidir. Eğer Müslüman, bu şartları taşıyorsa kurban kesmekle yükümlüdür. Aksi takdirde, bu ibaret yerine getirilmeksizin geçecek olan her Kurban Bayramı için kişi ruhsal bir muhasebe yapmak durumundadır.

Kurban Kesmenin Şartları

Kurban kesmenin bazı şartları bulunmaktadır. Bunlar, Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından belirlenmiştir ve kurban ibadetinin yerine getirilebilmesi adına uyulması gereken kurallar arasında yer alır. Kurban kesmenin en temel şartı, belirtilen amaç için doğru bir hayvanın seçilmesidir. Kurbanlık olarak seçilecek olan hayvanın belli başlı niteliklere sahip olması gerekmektedir. Bu hayvan, sağlıklı, belirli bir yaştan büyük ve İslam esaslarına uygun olmalıdır. Kurban olarak kesilecek hayvanların; koyun, kuzu, inek, sığır, manda, deveyi kapsayan bir grup oluşturur.

Hayvanların, yaş, sağlık ve uygunluk açısından incelenmesi, kurban kesimindeki ilk aşamadır. Yaşı en az bir yaşında olan koyunlar ile iki yaşında olan inekler ve develer, İslam dini kurallarına uygun şekilde kurbanlık olarak kullanılabilir. Ayrıca, hayvanın sağlıklı olması, herhangi bir hastalık veya engeli olmaması gerekmektedir. Eğer hayvan kesim sırasında hasta, kör, topal veya fazladan bir uzvu olan bir hayvansa, bu kurban kesimi geçersiz sayılır.

Kurbanın ne zaman kesileceği de bir başka önemli konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Kurban kesimi, Kurban Bayramı’nın ilk günü olan 10. gün ile 12. gününde yapılabilir. Kesim, bayram namazının kılınmasından sonra yapılmalıdır. Resmi kurban kesim saatlerinin dışında yapılan kesimler de kabul edilmemektedir. Bu nedenle, kesim işlemleri, belirlenen zaman dilimi içinde doğru bir şekilde yapılarak yerine getirilmesi gerekir. Kendi şartlarını yerine getiren Müslümanlar, bu bayramda arınma ve bağışlama niyetiyle kurban keser.

Ayrıca, kurbanın etlerini paylaşma durumu da dikkat edilmesi gereken başka bir husustur. Diyanet İşleri Başkanlığı, kurban etinin 1/3'ünün fakirlere, 1/3'ünün akrabalara ve 1/3'ünün de kesimi yapan kişiye ait olduğunu belirtmiştir. Böylece, hem toplumsal dayanışma sağlanır hem de maddi güçlük çeken kişilerin ihtiyaçları karşılanmış olur.

Sonuç olarak, kurban kesmek, İslam dininin bir emri olup, zengin Müslümanlar için farz olan bir ibadettir. Kurban kesmenin şartlarına uymak, niyetin doğru olması ve hayvanın seçimi konusunda dikkatli davranmak, bu ibadetin yerine getirilmesi açısından önemlidir. Kurban keserken, toplumda yardımlaşma bilincinin gelişmesi ve kısacası muhtaçların ihtiyaçlarının karşılanması da göz önünde bulundurulmalıdır. Bu ibadet, sadece bireysel bir sorumluluk değil, aynı zamanda toplumsal bir dayanışma ve yardımlaşma olayını da içerisinde barındırmaktadır.